Thanh lý tài sản cố định là một cách xử lý tài sản cố định bị hư hỏng, lỗi thời hay hết giá trị sử dụng. Theo pháp luật, việc thanh lý phải tuân theo quy trình và các thủ tục theo đúng quy định. Để hiểu rõ hơn, các bạn có thể tìm hiểu trong bài viết bên dưới của VINA ACCOUNTING.
Thanh lý tài sản cố định là gì?
Tài sản cố định là một cụm từ dùng để chỉ tư liệu sản xuất được sử dụng trong hoạt động sản xuất và kinh doanh của doanh nghiệp. Các loại tài sản cố định này thường có giá trị lớn và đã được doanh nghiệp sử dụng lâu dài. Khi doanh nghiệp có nhu cầu thì có thể tiến hành thanh lý phần tài sản này.
Như vậy, thanh lý tài sản cố định chính là biện pháp xử lý các loại tài sản cố định bị hư hỏng, lỗi thời và hết giá trị sử dụng.
Theo quy định pháp luật, khi thanh lý tài sản cố định cần phải tiến hành làm thủ tục để nhượng bán hoặc hủy bỏ quyền sử dụng tài sản. Quy trình làm hồ sơ thanh lý sẽ được thực hiện theo quy định và các thủ tục tại Thông tư hiện hành. Bao gồm quyết định thanh lý của doanh nghiệp sở hữu, Hội đồng thanh lý tiếp nhận tài sản cố định và lập Biên bản thanh lý tài sản cố định.
Quy định về thanh lý tài sản cố định
Hiện nay, quy định về thanh lý tài sản cố định được ghi rõ ở 2 Thông tư. Gồm Thông tư 200/2014/TT-BTC có hướng dẫn chế độ kế toán doanh nghiệp. Cùng với Thông tư 45/2013/TT-BTC về việc hướng dẫn chế độ quản lý, sử dụng và trích khấu hao tài sản cố định. Trong 2 Thông tư có quy định rõ ràng về quy trình và thủ tục thanh lý.
Khi nào cần thanh lý tài sản cố định?
Điều kiện thanh lý tài sản cố định được quy định ở Điểm 3.2 tại Khoản 3 Điều 35 của Thông tư 200/2014/TT-BTC. Cùng với Khoản 1 Điều 31 Thông tư 133/2016/TT-BTC. Vì vậy, các trường hợp doanh nghiệp có thể tiến hành thanh lý tài sản cố định là khi:
- Tài sản đã bị hư hại, hao mòn và không thể tiếp tục sử dụng
- Tài sản đã lạc hậu, lỗi thời và không còn phù hợp với nhu cầu sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp
- Doanh nghiệp tiến hành sáp nhập với doanh nghiệp khác, nhượng bán hoặc giải thể
Bên cạnh đó, tại Khoản 1 Điều 38 Thông tư 200/2014/TT-BTC và tại Khoản 1 Điều 32 Thông tư 133/2016/TT-BTC cũng có một số quy định gồm:
- Đối với các loại tài sản cố định đã khấu hao hết (đã thu hồi đủ vốn) nhưng vẫn còn sử dụng để sản xuất, kinh doanh sẽ không được tiếp tục trích khấu hao tài sản.
- Nếu tài sản đã hư hỏng, cần thanh lý mà chưa tính đủ khấu hao (chưa thu hồi đủ vốn) thì phải xác định nguyên nhân. Đồng thời xác định trách nhiệm của tập thể, cá nhân để xử lý bồi thường phần giá trị còn lại. Khi tài sản chưa được thu hồi và không được bồi thường sẽ được hưởng số thu từ thanh lý phần tài sản cố định đó. (Số tiền bồi thường sẽ do ban lãnh đạo của doanh nghiệp sở hữu quyết định.)
- Trong trường hợp số thu thanh lý và số thu bồi thường không đủ chi trả phần giá trị còn lại của tài sản cố định chưa thu hồi sẽ quy về lỗ thanh lý và kế toán vào khoản chi phí khác.
Lưu ý: Đối với những tài sản cố định không còn sử dụng hoặc chờ thanh lý nhưng chưa hết khấu hao thì doanh nghiệp phải thực hiện quản lý, theo dõi, bảo quản tài sản theo quy định hiện hành. Đồng thời, trích khấu hao tài sản dựa theo quy định tại Thông tư 45/2013/TT-BTC.
Thủ tục thanh lý tài sản cố định cần những gì?
Khi đã đáp ứng đầy đủ điều kiện thanh lý tài sản cố định thì doanh nghiệp cần đưa ra quyết định thanh lý. Thủ tục thanh lý sẽ diễn ra theo đúng quy định theo pháp luật hiện hành. Bao gồm 5 bước như sau:
- Bước 1: Dựa trên kết quả kiểm kê tài sản cố định sau đó lập tờ trình để thủ trưởng đơn vị phê duyệt danh mục thanh lý theo mẫu quy định.
- Bước 2: Tiến hành quyết định thanh lý tài sản bằng cách thành lập hội đồng kiểm kê, đánh giá lại tài sản do thủ trưởng đơn vị quyết định.
- Bước 3: Doanh nghiệp tiến hành thành lập hội đồng thanh lý, kiểm kê và đánh giá tài sản cố định của doanh nghiệp.
- Bước 4: Thực hiện thanh lý tài sản dựa theo quyết định của hội đồng thanh lý. Đồng thời, quản lý tài sản sẽ trình thủ trưởng của đơn vị để quyết định hình thức xử phạt, kiểm tra và việc bán hay hủy tài sản.
- Bước 5: Tiến hành tổng hợp danh mục tài sản, xử lý và thanh lý tài sản. Hội đồng thanh lý sẽ lập biên bản thanh lý tài sản cố định sau đó giao cho bộ phận kế toán ghi giảm phần tài sản cố định của doanh nghiệp theo quy định của nhà nước.
Quy trình thanh lý tài sản cố định
Bước 1: Bộ phận hoặc phòng ban công ty, doanh nghiệp có tài sản cố định cần thanh lý sẽ căn cứ vào kết quả kiểm kê tài sản. Cùng với quá trình sử dụng và bảo quản tài sản cố định cần thanh lý. Từ đó tiến hành lập đơn đề nghị thanh lý và trình lãnh đạo của công ty để phê duyệt. Lưu ý, đơn đề nghị thanh lý cần ghi rõ danh mục tài sản cần thanh lý.
Bước 2: Lãnh đạo công ty hay chủ doanh nghiệp khi nhận được đơn đề nghị thanh lý thì cần xem xét danh mục tài sản cần thanh lý. Nếu đủ điều kiện thanh lý thì cần ban hành quyết định thanh lý tài sản cố định.
Bước 3: Sau khi có quyết định thì cần thành lập hội đồng thanh lý gồm:
- 1 Thủ trưởng đơn vị – Chủ tịch Hội đồng thanh lý
- 1 Kế toán trưởng và 1 kế toán tài sản
- 1 Trưởng hoặc phó bộ phận phụ trách tài sản doanh nghiệp
- 1 Đại diện đơn vị quản lý và có tài sản cần thanh lý
- 1 Cán bộ hiểu biết về đặc điểm, tính năng kỹ thuật của tài sản cần thanh lý
- 1 Đại diện đoàn thể thuộc Công đoàn hoặc Thanh tra Nhân dân (nếu cần thiết)
Bước 4: Hội đồng thanh lý sẽ chỉ định người đứng đầu để đưa ra quyết định và hình thức xử lý tài sản cố định. Tùy vào đặc điểm, tình trạng của tài sản mà sẽ quyết định bán hoặc hủy bỏ.
Bước 5: Tiếp theo Hội đồng thanh lý sẽ tiến hành lập “Biên bản thanh lý tài sản cố định” cùng với hồ sơ thanh lý gồm:
- Biên bản ghi nội dung họp của hội đồng thanh lý tài sản
- Quyết định Thanh lý do doanh nghiệp ban hành
- Biên bản kiểm kê tài sản cố định cần được thanh lý
- Biên bản đánh giá lại các loại tài sản cần thanh lý
- Biên bản thanh lý tài sản cố định của doanh nghiệp
- Hợp đồng bán tài sản được thanh lý
- Hóa đơn bán tài sản được thanh lý
- Biên bản giao nhận tài sản đã thanh lý
- Biên bản hủy tài sản cố định (Nếu không bán tài sản cố định)
- Thanh lý hợp đồng kinh tế bán tài sản khi đã bán hoặc đã thanh lý tài sản
Cách hạch toán thanh lý tài sản cố định chi tiết
Khi hạch toán thanh lý tài sản cố định dùng vào sản xuất kinh doanh thì kế toán phải tuân theo các nguyên tắc như sau: Giảm tài khoản chi phí để chi trả cho khoản khấu hao lũy kế của tài sản cố định này; Doanh thu thanh lý tài sản sẽ được hạch toán vào TK:711 (- Doanh thu khác); Các khoản chi phí phát sinh khi thanh lý sẽ được hạch toán vào TK:811(- Chi phí khác).
Đối với trường hợp bù trừ tài sản cố định đã khấu hao hết thì kế toán phải ghi giảm nguyên giá của tài sản vào TK:211 và khấu hao lũy kế vào TK:214. Đối với trường hợp thanh lý nhưng chưa khấu hao hết giá trị còn lại của tài sản thì cần hạch toán vào TK:811.
Ví dụ, khi hạch toán cho doanh nghiệp thanh lý tài sản cố định dùng trong hoạt động sản xuất kinh doanh sẽ căn cứ vào một số chứng từ bổ sung. Kế toán cần ghi nhận các khoản thu nhập như sau: Tổng giá trị phát sinh từ việc thanh lý sẽ được tính vào TK:111, TK:112, TK:131,… Giá trị bù trừ của tài sản chưa bao gồm thuế giá trị gia tăng sẽ được xếp vào TK:711.
Đối với chi phí mua tài sản, nhà máy và thiết bị thì kế toán sẽ ghi nợ TK:214 trong trường hợp hao mòn tài sản, nhà máy và thiết bị. Ghi nợ vào TK:811 nếu giá trị còn lại của tài sản hữu hình giải thể. Còn trường hợp nguyên giá mua tài sản cố định thanh lý thì kế toán sẽ xếp vào TK:211.
Ngoài ra, khi phát sinh chi phí xử lý tài sản thì kế toán sẽ ghi nợ giá trị chi phí thanh lý vào TK:811. Còn các khoản tổng chi phí bù trừ tài sản cố định sẽ ghi vào các TK:111, TK:112,…
Thanh lý tài sản cố định là một cách xử lý tài sản được quy định tại Thông tư 200/2014/TT-BTC và Thông tư 45/2013/TT-BTC. Quy trình thanh lý sẽ dựa trên các quy định về việc thanh lý tài sản. Theo dõi vinaaccounting.vn để tìm đọc thêm nhiều thông tin hữu ích về hành chính nhé.
Xem thêm:
