Hiện nay, có rất nhiều câu hỏi được mọi người quan tâm về những khoản thuế giá trị gia tăng, cũng như là cách hạch toán thuế giá trị gia tăng đầu vào không được khấu trừ. Nếu như bạn còn lo ngại không biết hạch toán thuế GTGT đầu vào liệu có được khấu trừ hay không thì bài viết dưới đây, Vina Accounting sẽ giúp bạn giải đáp những thắc mắc đó.
Căn cứ điều kiện pháp lý
Căn cứ vào pháp lý Việt Nam, các điều kiện để áp dụng thuế GTGT đầu vào khấu trừ được quy định trong Luật Thuế GTGT:
- Căn cứ Điều 14 tại Thông tư số “ 219/2013/TT-BTC”
- Thông tư 151/2014/TT-BTC
- Thông tư 26/2015/TT-BTC
Theo đó, các điều kiện pháp lý để khấu trừ thuế GTGT đầu vào bao gồm:
- Hàng hóa, dịch vụ phải liên quan trực tiếp đến hoạt động kinh doanh, sản xuất, tiêu dùng, hoặc cung ứng dịch vụ theo quy định.
- Hóa đơn phải đầy đủ, chứa đủ các thông tin về người bán, người mua, tên hàng hóa/dịch vụ, số lượng, giá trị, thuế GTGT và các thông tin khác theo quy định.
- Hóa đơn phải được lưu giữ và sử dụng chính là căn cứ để khấu trừ thuế GTGT.
- Doanh nghiệp phải có các chứng từ, hóa đơn và các bằng chứng khác liên quan để chứng minh việc mua hàng hóa, dịch vụ và khoản tiền đã được thanh toán hoặc chịu trách nhiệm về các khoản phải trả.
- Doanh nghiệp phải tuân thủ đúng quy định về kỳ kê khai, nộp thuế theo luật thuế.
Thế nào là thuế GTGT không được khấu trừ đầu vào?
Thuế GTGT không được khấu trừ đầu vào là thuế GTGT mà doanh nghiệp không được hoàn trả hoặc khấu trừ vào số thuế GTGT phải nộp cho cơ quan thuế. Điều này có nghĩa là doanh nghiệp phải chịu toàn bộ số tiền thuế GTGT này mà không có khả năng trừ vào số thuế GTGT đã nộp khi mua hàng hóa, dịch vụ từ nguồn nội địa hoặc nhập khẩu. Thuế GTGT không được khấu trừ đầu vào thường áp dụng cho những trường hợp đặc biệt như các loại hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế hoặc không chịu thuế GTGT.
Các trường hợp hạch toán thuế GTGT vào không được khấu trừ
1. Lỗi về hóa đơn
Theo khoản 15 của Điều 14 trong Thông tư 219/2013/TT-BTC, cơ sở kinh doanh không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào trong các trường hợp sau:
- Hóa đơn GTGT sử dụng không đúng quy định của pháp luật, ví dụ như hóa đơn GTGT không ghi rõ thuế GTGT (trừ trường hợp đặc thù được phép sử dụng hóa đơn GTGT ghi giá thanh toán đã có thuế GTGT).
- Hóa đơn không ghi hoặc ghi sai thông tin quan trọng như tên, địa chỉ, mã số thuế của người bán, từ đó không thể xác định được người bán.
- Hóa đơn không ghi hoặc ghi sai thông tin quan trọng như tên, địa chỉ, mã số thuế của người mua, từ đó không thể xác định được người mua (trừ trường hợp được hướng dẫn tại khoản 12 của Điều 14 trong Thông tư 219/2013/TT-BTC).
- Hóa đơn, chứng từ nộp thuế GTGT giả, hóa đơn bị tẩy xóa, hóa đơn giả mạo (không phụ thuộc vào hàng hoá, dịch vụ đi kèm).
- Hóa đơn ghi giá trị không đúng với giá trị thực tế của hàng hoá, dịch vụ được mua, bán hoặc trao đổi.
2. Hóa đơn >20 triệu đồng có chứng từ đã thanh toán bằng tiền mặt.
Theo quy định, hàng hóa, dịch vụ được mua theo từng hóa đơn có giá trị từ 20 triệu đồng trở lên đã bao gồm thuế GTGT. Tuy nhiên, nếu thanh toán bằng tiền mặt, cơ sở kinh doanh sẽ không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào trong trường hợp này. Điều này có nghĩa là, trong bảng kê hóa đơn và chứng từ hàng hóa, dịch vụ mua vào, cơ sở kinh doanh không thể khấu trừ các hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên theo giá trị đã có thuế GTGT nếu thanh toán bằng tiền mặt.
Do đó, để được khấu trừ, hóa đơn từ 20 triệu đồng trở lên theo giá trị đã có thuế GTGT chỉ được chấp nhận khi có chứng từ thanh toán không sử dụng tiền mặt. Các điều kiện này được quy định nhằm đảm bảo tính minh bạch và tránh việc lạm dụng thanh toán bằng tiền mặt để trốn thuế GTGT.
3. Thuế GTGT đầu vào của số hàng hóa hao hụt bị vượt định mức
Trong trường hợp hàng hóa bị hao hụt tự nhiên do tính chất lý hóa trong quá trình vận chuyển hoặc bơm rót như xăng, dầu… thì cơ sở kinh doanh được phép kê khai và khấu trừ số thuế GTGT đầu vào cho số lượng hàng hóa thực tế bị hao hụt tự nhiên, miễn là hao hụt không vượt quá định mức hao hụt quy định. Tuy nhiên, số thuế GTGT đầu vào cho số lượng hàng hóa hao hụt vượt quá định mức hao hụt không được khấu trừ và cũng không được hoàn thuế.
4. Tiền thuê nhà cho những chuyên gia người nước ngoài
Ở trường hợp cơ sở kinh doanh có chuyên gia nước ngoài đến Việt Nam để công tác, giữ các chức vụ quản lý tại đây và được trả lương theo hợp đồng lao động với cơ sở kinh doanh tại Việt Nam, cơ sở kinh doanh sẽ không được khấu trừ thuế GTGT từ khoản tiền thuê nhà cho các chuyên gia nước ngoài này.
Điều này có nghĩa là chi phí thuê nhà cho chuyên gia nước ngoài không được khấu trừ thuế GTGT trong trường hợp này. Nguyên nhân của việc này có thể là do tính chất đặc biệt của việc công tác và hưởng lương tại Việt Nam của các chuyên gia nước ngoài và có thể được quy định trong quy định thuế hiện hành.
5. Thuế GTGT của dịch vụ hoặc hàng hóa sử dụng cùng lúc cho việc sản xuất và kinh doanh mặt hàng không chịu thuế GTGT
Theo quy định tại khoản 9, Điều 1 của Thông tư 26/2015/TT-BTC, thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ được sử dụng đồng thời cho hoạt động sản xuất, kinh doanh các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT và các hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT, chỉ được khấu trừ số thuế GTGT đầu vào của các hàng hóa, dịch vụ được sử dụng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh các hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT. Trong quá trình phân bổ số thuế GTGT được khấu trừ, phần thuế GTGT đầu vào dùng cho hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng không chịu thuế GTGT thì không được khấu trừ.
6. Ô tô > 1,6 tỷ đồng sẽ chỉ được khấu trừ khoảng 160 triệu đồng
Theo quy định của Điều 9 trong Thông tư 151/2014/TT-BTC: “Tài sản cố định là ô tô chở người từ 9 chỗ ngồi trở xuống (trừ ô tô sử dụng vào kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách, kinh doanh du lịch, khách sạn; ô tô dùng để làm mẫu và lái thử cho kinh doanh ô tô) có giá trị vượt quá 1,6 tỷ đồng (giá chưa bao gồm thuế GTGT), thì số thuế GTGT đầu vào tương ứng với phần giá trị vượt quá 1,6 tỷ đồng không được khấu trừ”.
Vậy nghĩa là, ô tô dùng vào kinh doanh vận chuyển hàng hóa, hành khách, khách sạn, kinh doanh du lịch; ô tô dùng để lái thử và làm mẫu cho kinh doanh ô tô sẽ được khấu trừ toàn bộ số thuế GTGT đầu vào. Tuy nhiên, ô tô chở người từ 09 chỗ ngồi trở xuống có giá trị vượt quá 1,6 tỷ đồng (giá chưa bao gồm thuế GTGT), thì số thuế GTGT đầu vào tương ứng với phần giá trị vượt quá 1,6 tỷ đồng sẽ không được khấu trừ.
7. Thuế GTGT dùng cho kinh doanh hoặc sản xuất hàng hóa không chịu thuế GTGT
Thuế GTGT đầu vào của hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT không được khấu trừ, trừ các trường hợp sau:
- Hàng hóa, dịch vụ mua để sản xuất, kinh doanh và cung cấp cho tổ chức, cá nhân nước ngoài, tổ chức quốc tế viện trợ nhân đạo, viện trợ không hoàn lại theo quy định tại khoản 19, Điều 4 của Thông tư 219/2013/TT-BTC được khấu trừ toàn bộ.
- Thuế GTGT đầu vào đối với hàng hóa được dịch vụ sử dụng cho mục đích hoạt động tìm kiếm, phát triển và thăm dò mỏ dầu khí cho tới ngày ngày sản xuất đầu tiên hoặc ngày khai thác đầu tiên được khấu trừ toàn bộ.
8. Văn phòng tổng tập đoàn, công ty không trực tiếp tham gia vào các hoạt động kinh doanh và những đơn vị hành chính trực thuộc
Trạm xá, bệnh viện, nhà nghỉ điều dưỡng, trường đào tạo và các đơn vị tương tự không phải là người nộp thuế GTGT, do đó không được khấu trừ hoặc hoàn thuế GTGT đầu vào từ hàng hóa, dịch vụ mua vào để phục vụ hoạt động của các đơn vị này.
Nếu các đơn vị này sở hữu hoạt động kinh doanh hàng hóa, dịch vụ và phải chịu thuế GTGT, thì phải đăng ký, kê khai và nộp thuế GTGT riêng cho các hoạt động này.
9. Trường hợp cơ sở kinh doanh có những mặt hàng xuất khẩu hoặc được coi như là hàng hóa xuất khẩu, nếu đã được xác nhận từ cơ quan hải quan
Tuy nhiên, nếu không đầy đủ các thủ tục và hồ sơ liên quan đến từng trường hợp cụ thể, thì không được miễn thuế GTGT đầu ra, và cũng không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào. Điều này áp dụng cho hàng hóa gia công chuyển tiếp và hàng hóa xuất khẩu tại chỗ. Nếu thiếu một trong các thủ tục hoặc hồ sơ theo quy định, thì cần tính và nộp thuế GTGT như hàng hóa tiêu thụ nội địa.
Đối với các cơ sở kinh doanh có dịch vụ xuất khẩu, nếu không đáp ứng yêu cầu về thanh toán qua ngân hàng hoặc không được coi là thanh toán qua ngân hàng, thì sẽ không được áp dụng thuế GTGT với mức thuế 0%. Trong trường hợp này, không phải tính thuế GTGT đầu ra, nhưng cũng không được khấu trừ thuế GTGT đầu vào.
Hy vọng những thông tin cụ thể về hạch toán thuế GTGT vào không được khấu trừ mà Vina Accounting vừa chia sẻ có thể giúp các bạn có được những cái nhìn tổng quan nhất về vấn đề này nhé!
Xem thêm:
