Thị trường chứng khoán luôn có rất nhiều những biến động phức tạp, do đó nhà đầu tư cần có những nhận định và phân tích chính xác để đầu tư và sinh lời. Trong đó Capex là thuật ngữ được nhiều chuyên gia sử dụng để phân tích và định giá cổ phiếu. Vậy Capex là gì Nó có ý nghĩa như thế nào đối với doanh nghiệp, công ty? Bài viết sau đây, Vina Accounting sẽ bật mí để bạn biết nhé!
Capex là gì?
Capex là viết tắt của cụm từ Capital Expenditure mang nghĩa là chi phí vốn. Đây là một khoản chi phí đầu tư dùng để mua lại, duy trì và nâng cấp các tài sản cố định. Ví dụ như: tòa nhà công nghiệp, thiết bị… Bên cạnh đó, Capex còn được sử dụng để thực hiện các dự án hoặc đầu tư mới của công ty. Loại hình tài chính này còn được công ty thực hiện để duy trì hoặc tăng phạm vi hoạt động của họ.
Ngoài ra, chi phí vốn Capex còn được hiểu là khoản mua hàng hóa có giá trị lớn có khả năng được sử dụng trong tương lai. Cho đến hiện tại, vòng đời hữu ích của các giao dịch mua này được ước tính là có thể vượt quá thời kỳ kế toán hiện tại mà chúng được mua.
Chính vì thế, các chi phí này chỉ có thể được phục hồi theo thời gian thông qua khấu hao, vậy nên các công ty thường để dành ngân sách cho Capex để tách biệt với việc chuẩn bị ngân sách hoạt động. Trong đó, khấu hao được thể hiện qua mức độ hao mòn trên tài sản cố định theo thời gian trong vòng đời hữu ích và số tiền khấu hao cho mỗi năm cũng được sử dụng như một khoản khấu trừ thuế.
Capex có ý nghĩa gì trong đầu tư?
Capex có thể cho bạn biết được một doanh nghiệp đang đầu tư bao nhiêu vốn vào tài sản cố định mới và hiện có thể duy trì hoặc phát triển hay không? Đồng thời capex còn chiếm tỷ trọng quan trọng trong dòng tiền từ hoạt động đầu tư của doanh nghiệp.
Các doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh lâu dài so với các đối thủ khác thường chỉ cần đầu tư một tỷ lệ nhỏ lợi nhuận hàng năm vào tài sản cố định (Capex) để duy trì vị thế và hoạt động kinh doanh.
- Tỷ lệ Capex – Lợi nhuận sau thuế trong một khoảng thời gian vòng đời của tài sản cho biết doanh nghiệp có lợi thế về cạnh tranh về chi phí hay không.
- Tỷ lệ CFO – Dòng tiền hoạt động kinh doanh cho biết mức đáp ứng nhu cầu tài trợ cho tài sản cố định của doanh nghiệp
Xem xét Capex của một công ty bạn có thể chia làm 2 phần để từ đó dự phòng tiềm năng tăng trưởng:
- Capex duy trì: Các chi phí cần thiết để giữ cho hoạt động tại doanh nghiệp luôn diễn ra một cách bình thường và trơn tru.
- Capex tăng trưởng: Các khoản đầu tư được sử dụng để thu hút khách hàng, tạo ra năng lượng sản xuất lớn để tạo điều kiện doanh nghiệp tăng trưởng.
Capex có thể được tài trợ từ bên ngoài thông qua việc phát hành vay vốn ngân hàng, cổ phiếu, trái phiếu để tăng vốn đầu tư. Bên cạnh đó, Capex cũng có thể tìm thấy được trong các dòng tiền từ những hoạt động đầu tư vào báo cáo lưu chuyển tiền tệ của doanh nghiệp, công ty.
Capex được tính như thế nào?
Để xác định được Capex bạn cần sử dụng một bảng báo cáo về thu nhập và bảng báo cáo cân đối kế toán. Trong đó, bảng báo cáo thu nhập sẽ xác định chi phí khấu hao và bảng cân đối kế toán cho biết số dư của mục thiết bị, hàng hóa và nhá máy.
Thông thường, capex sẽ được tính theo công thức sau:
Capex = Khấu hao hiện tại + ΔPP&E
Lưu ý: Trong quá trình tính toán bạn cần đưa tất cả các giá trị về cùng một giai đoạn.
Capex phù hợp với những doanh nghiệp nào?
Capex thích hợp với những mô hình doanh nghiệp thâm dụng vốn, chẳng hạn như: Công ty công nghiệp sản xuất, tiện ích, vận tải, dầu khí… Bởi vì mô hình kinh doanh của doanh nghiệp này phụ thuộc lớn vào đầu tư tài sản cố định để tạo ra doanh thu. Chính vì thế, chi phí đầu tư Capex của họ chiếm phần lớn trên tổng chi phí
Ngược lại, đối với những công ty tiêu dùng, dịch vụ, công nghệ thường sẽ ít thâm dụng vốn bởi vì tài sản của họ hầu hết đều nằm ở giá trị thương hiệu, hệ thống công nghệ, nhân lực và kênh phân phối. Vì thế, không nên dùng Capex để phân tích các doanh nghiệp của những ngành này.
Những đặc điểm nổi bật của Capex
Capex sở hữu rất nhiều đặc điểm nổi bật, bao gồm:
- Các khoản phí Capex cần được vốn hóa và phân bổ dựa trên thời gian sử dụng dự kiến của tài sản cố định. Nếu như capex được sử dụng để duy trì hoạt động thì doanh nghiệp cần khấu trừ hoàn toàn trong năm phát sinh.
- Capex thường có giá trị và phát sinh ở quy mô lớn bởi hầu hết những tài sản cố định này được sử dụng trong nhiều năm và có thể trở thành phần tài sản cố định.
- Chi phí vốn là đầu tư dài hạn rất khó để thu hồi sớm, mà hơn hết nó cần một khoảng thời gian dài hoạt động. Khi chi phí vốn đầu tư giảm, tài sản cố định cũng sẽ giảm đi một phần so với giá trị của nó.
- Capex được được xác định và ghi nhận ở các hạng mục khác nhau, tùy theo từng loại tài sản.
- Mỗi lĩnh mà vực hoạt động khác nhau sẽ có giá trị Capex khác nhau.
Bao nhiêu Capex là tốt?
Để có thể đánh giá bao nhiêu Capex là tốt, đòi hỏi doanh nghiệp cần nắm rõ một vài lưu ý cụ thể như sau:
Phát triển kinh doanh
Capex trong phát triển kinh doanh
Một doanh nghiệp trong giai đoạn mở rộng dự án hoặc đầu tư mòi đòi hỏi phải có dòng tiền đáng kể để xây dựng, nâng cấp hoặc mua mới nhà máy và máy móc. Trường hợp doanh nghiệp đang trong giai đoạn ổn định sản xuất thì cần phải chi tiền sửa chữa tài sản cố định.
Năng lực về tài chính
Phương án đầu tư Capex có thể giúp nhà đầu tư đánh giá được tính khả thi của dự án đồng thời kết hợp với đánh giá tương quan về năng lực tài chính của doanh nghiệp. Vẫn có trường hợp các dự án nhất định bị gián đoạn trong quá trình thực hiện dự án do không đủ khả năng về tài chính để trang trải Capex.
Biên lợi nhuận được gộp
Đối với những công ty liên quan đến sản xuất, việc tái đầu tư Capex là điều rất cần thiết. Việc nâng cấp quy mô sản xuất và nâng cao hiệu suất của máy móc không chỉ giúp tăng về sản lượng hàng hóa mà bên cạnh đó còn giúp tăng tỷ suất lợi nhuận gộp.
Biên lợi nhuận capex được gộp
Nếu như bạn tiếp tục đầu tư vào Capex nhưng tỷ suất lợi nhuận gộp không được cải thiện, khoản đầu tư lúc này sẽ không hiệu quả, thậm chí nó còn ăn mòn lợi nhuận và tiền mặt của công ty.
Lợi nhuận sau thuế
Theo các nhà đầu tư tài ba Warren Buffett, doanh nghiệp thường có lợi thế cạnh tranh dài hạn so với những đối thủ khác thường chỉ cần đầu tư một tỷ lệ nhỏ lợi nhuận hàng năm vào đầu Capex để duy trì vị thế của doanh nghiệp.
Việc so sánh Capex với lợi nhuận sau thuế thường sẽ được thực hiện dựa theo cách tính tổng Capex mà doanh nghiệp sử dụng trong khoảng thời gian 7 đến 10 năm và so sánh với tổng lợi nhuận sau thuế trong cùng một thời kỳ.
Lời kết
Hy vọng từ những thông tin mà Vina Accounting cung cấp có thể giải đáp thắc mắc Capex là gì cho bạn. Đừng quên theo dõi website của chúng tôi thường xuyên để cập nhật thêm nhiều kiến thức hữu ích về tài chính nhé!
Xem thêm:
